Hiện nay, có không ít người bệnh truyền tai nhau về việc hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp, trĩ ngoại, rối loạn tiêu hóa bằng cây đại tướng quân. Tuy nhiên, phần lớn người bệnh đều không biết cây đại tướng quân là gì và cách dùng loại dược liệu này đúng cách. Chính vì thế, bài viết sau xin chia sẻ một số thông tin về cây đại tướng quân: công dụng, cách dùng, bài thuốc, hãy cùng theo dõi nhé.
Thông tin cần biết về cây đại tướng quân
Tên gọi và phân nhóm
Cây đại tướng quân hay còn được gọi là cây náng, cây tỏi voi, cây chuối nước. Đây là loại dược liệu có tác dụng điều trị các bệnh lý đau nhức xương khớp, bong gân hay sai gân khi ngã.
Bên cạnh đó, nhờ có vị cay và tính mát, cây đại tướng quân còn có công dụng khắc phục tốt bệnh trĩ ngoại, tình trạng rối loạn tiêu hóa, chướng bụng, khó tiêu, buồn nôn…
Tên gọi khác của cây đại tướng quân: Cây náng, chuối nước, tỏi voi.
Tên khoa học: Crinum Asiaticum
Thuộc họ: Náng - Danh pháp khoa học là Amaryllidaceae.
Đặc điểm sinh thái và phân bố của cây đại tướng quân
Đặc điểm
+ Cây đại tướng quân thuộc loại cây thảo lưu niên, thân hành to có hình trứng hoặc hình cầu, đường kính khoảng 5 – 10cm, cao khoảng 1m, phần thành cổ thon lại và dài khoảng 12 – 15cm.
+ Lá cây đại tướng quân mọc từ gốc, chiều rộng từ 5 – 10cm, chiều dài trên 1m, mọc đối xứng hoặc so le với nhau. Lá cây có hình ngọn giáo, thân lá lõm và có khía ở mép trên.
+ Cây đại tướng quân thường ra hoa vào mùa hè. Hoa thường có hình tán, màu trắng và có mùi thơm về chiều thường được bao bọc bởi những mo dài 8 – 10cm.
+ Hoa nằm ở đầu một cán dẹp dài khoảng 40 – 60cm và to bằng ngón tay; thường có 6 – 12 hoa hoặc nhiều hơn. Hoa của dược liệu có phiến mảnh, các ống hoa dài, hẹp, nhụy hoa có chỉ màu đỏ, bao phấn vàng
+ Quả mọng và hơi tròn, đường kính khoảng 3 – 5cm, trong một quả thường chỉ chứa một hạt.
Phân bố
+ Cây đại tướng quân phân bố từ Ấn Độ đến Indonesia và đảo Molluyc. Tại Việt Nam, loại dược liệu này thường mọc hoang ở những nơi ẩm mát, gần kênh rạch.
+ Ngoài ra, cây đại tướng quân còn được trồng làm cảnh. Khi làm thuốc, dược liệu được thu hái quanh năm và sử dụng được nhiều bộ phận khác nhau, có phơi khô hoặc dùng tươi.
Bộ phận sử dụng, thành phần hóa học và các tác dụng dược lý
Bộ phận sử dụng, thu hoạch, chế biến và bảo quản
+Bộ phận được sử dụng làm thuốc: Cả cây đại tướng quân.
+ Thu hoạch: Vào tất cả các mùa trong năm; đặc biệt là mùa hạ khi dược liệu nở hoa.
+ Chế biến: Rễ, thân, lá, hoa, hạt đều được mang đi rửa sạch, phơi khô hoặc dùng tươi. Có thể sắc thuốc uống, bôi ngoài da hay nấu thành cao.
+ Cách bảo quản dược liệu: Bảo quản tại những nơi khô ráo và thoáng mát.
Thành phần hóa học và các tác dụng dược lý của cây đại tướng quân
Thành phần hóa học
+ Hầu hết các bộ phận, đặc biệt là thân cây đại tướng quân chứa hoạt chất lycorin.
+ Rễ cây chứa các vitamin, lycorin và những hợp chất kiềm nên dược liệu có mùi hôi của tỏi.
+ Hạt của cây đại tướng quân chứa lycorin và crinamin.
Tác dụng dược lý theo y học hiện đại
Theo y học hiện đại, cây đại tướng quân có khả năng ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị những bệnh lý sau:
+ Đau răng, đau họng, long đờm, toát mồ hôi.
+ Viêm da, mụn nhọt, viêm mủ da, lở loét móng tay hoặc móng chân.
+ Đau nhức xương khớp, tổn thương do ngã, bong gân.
+ Rối loạn tiêu hóa, khó tiêu, chướng bụng, buồn nôn.
+ Rắn cắn, trĩ ngoại.
+ Ngoài ra, ở Ấn Độ còn dùng thân cây đại tướng quân để chữa trị thiếu mật, rối loạn đường tiết niệu. Lá của dược liệu dùng để đắp, giúp tiêu sưng và hỗ trợ điều trị các bệnh ngoài da.
Tác dụng dược lý theo y học cổ truyền
+ Theo y học cổ truyền, cây đại tướng quân có vị cay, đắng, thân có tính ấm; có tác dụng long đờm, nhuận tràng, tán hàn, giải độc, tiêu sưng.
+ Lá và hạt dược liệu có tính mát; lá giúp long đờm, còn hạt có tác dụng điều kinh và lợi tiểu.
+ Ngoài ra, vị cay có trong dược liệu còn có công dụng tán ứ, thông huyết, tiêu sưng, giảm đau.
Liều dùng, cách dùng và các bài thuốc từ cây đại tướng quân
Liều dùng và cách dùng
+ Đối với việc dùng cây đại tướng quân để điều trị bệnh, liều lượng được khuyến cáo thường là 10 – 30g/ ngày.
+ Có thể rửa sạch rồi phơi khô hoặc dùng tươi; có thể dùng để bôi ngoài da hoặc nấu thành cao.
Các bài thuốc từ cây đại tướng quân
1. Bài thuốc trị đau nhức khớp xương, bong gân
+ Bài thuốc 1: Lấy khoảng 20g lá dược liệu rửa sạch với nước muối, để ráo nước, sau đó đập giập. Thêm vào một chút rượu, hơ nóng và đắp vào chỗ đau, rồi dùng gạc sạch băng lại. Thực hiện bài thuốc này liên tục trong 3 ngày sẽ nhận thấy hiệu quả.
+ Bài thuốc 2: Lấy khoảng 10 lá cây đại tướng quân, 8g bạc thau, 10g lá cây đòn gánh rửa sạch với nước muối, để ráo nước. Cho tất cả nguyên liệu trên vào cối và giã nát, đắp vào chỗ đau, rồi dùng băng gạc sạch băng lại.
+ Bài thuốc 3: Lấy 30g lá cây đại tướng quân, 30g mua thấp tươi, 20g dạ cầm tươi rửa sạch với nước muối, để ráo nước. Cho tất cả nguyên liệu trên vào cối và giã nát, đắp vào chỗ đau, rồi dùng băng gạc sạch băng lại.
2. Bài thuốc trị đau lưng từ cây đại tướng quân
+ Bài thuốc 1: Rửa sạch lá cây đại tướng quân với nước muối, để ráo. Cho lá dược liệu vào chảo và rang với muối hạt. Sau đó cho dược liệu đã được rang vào muối hột vào khăn lông, chườm nóng lên lưng đến khi nguội. Sử dụng liên tục 3 – 5 ngày bệnh tình sẽ dần thuyên giảm.
+ Bài thuốc 2: 10g lá cây đại tướng quân, 20g lá bồ công anh, 20g lá cây ngũ chảo mang đi rửa sạch, để ráo. Cho tất cả dược liệu vào cối, cho một ít muối hạt vào và giã nhuyễn. Sau đó trộn hỗn hợp với rượu trắng trên 40 độ và đắp lên vùng lưng đang bị đau.
3. Bài thuốc chữa mỏi lưng từ cây đại tướng quân
+ Rửa sạch 20g lá cây đại tướng quân với muối, để ráo nước rồi thái nhỏ. Cho một bát muối hạt sống vào chảo và rang, khi muối vừa chớm nổ thì cho dược liệu vào rang cùng và đảo đều khoảng 2 – 3 phút.
+ Cho dược liệu ra giấy báo, gói lại thành gói nhỏ. Đặt gói dược liệu này dưới vùng thắt lưng khi nằm. Thực hiện như vậy liên tục khoảng 3 – 5 ngày sẽ nhận thấy tình trạng mỏi lưng thuyên giảm.
4. Bài thuốc giảm đau do vấp ngã, va đập, sưng và tụ máu
+ Rửa sạch 20g lá cây đại tướng quân với nước muối và để ráo, đập giập.
+ Sau đó, hơ nóng dược liệu và đắp lên chỗ bị đau, sưng hay tụ máu rồi dùng gạc sạch băng lại.
5. Bài thuốc chữa trĩ ngoại từ cây đại tướng quân
+ Mang lá cây đại tướng quân đi rửa sạch với muối, để ráo nước, sau đó cho vào cối và giã nhuyễn.
+ Lọc lấy phần nước, uống 1 lần/ ngày; phần bã thì đắp lên vùng da hậu môn và dùng băng gạc sạch băng lại.
6. Bài thuốc điều trị các bệnh ngoài da, mụn nhọt, rắn cắn
+ Lấy cây đại tướng quân rửa sạch với nước muối và để ráo nước.
+ Cho dược liệu vào cối sạch, giã nát, sau đó trực tiếp đắp lên vùng da bị bệnh rồi dùng băng gạc sạch băng lại.
+ Hoặc sau khi giã nát, người bệnh lọc lấy phần nước, bỏ bã và uống 1 lần/ ngày.
7. Bài thuốc trị viêm họng từ cây đại tướng quân
+ Rửa sạch lá dược liệu với nước muối và để ráo nước; sau đó cho vào cối và giã nhuyễn.
+ Lọc lấy phần nước rồi ngậm và uống 1 lần/ ngày.
8. Điều trị bệnh viêm họng
Sử dụng lá cây đại tướng quân mang đi rửa sạch với nước muối, để ráo nước. Cho dược liệu vào cối và thực hiện giã nát. Chắt lấy phần nước thu được từ cối. Ngậm và uống mỗi ngày ít nhất 1 lần.
9. Điều trị phì đại tiền liệt tuyến
Sử dụng cây đại tướng quân 6g, ké đầu ngựa 10g, cây xạ đen 40g, sắc cùng 1 lít nước, dùng uống trong ngày. Sử dụng liên tục trong vòng 1 tháng ngoài ra trong quá trình sử dụng thuốc cần phải kết hợp vận động cơ thể kèm theo uống nhiều nước.
10. Dùng để gây nôn trong trường hợp cần thiết
Nếu như gặp vấn đề về bao tư có thể sử dụng lá đại tướng quân tươi 8 đến 16g, giã nát, dùng uống sau mỗi vài phút đến khi nôn.
Lưu ý khi hỗ trợ điều trị bệnh bằng cây đại tướng quân
Tuy cây đại tướng quân có nhiều công dụng chữa bệnh nhưng người bệnh vẫn cần lưu ý khi sử dụng loại dược liệu này:
+ Nếu uống nước ép hay ăn phải hành của dược liệu, người bệnh có thể bị nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng, hô hấp không đều, mạch nhanh, thân nhiệt cao. Lúc này, để giải độc người bệnh dùng dung dịch axit tannic 1 – 2% hoặc uống nước trà. Ngoài ra, có thể uống nước muối pha loãng, nước đường, giấm pha gừng theo tỉ lệ 2:1 để giải độc.
+ Bài thuốc trị đau nhức xương khớp, bong gân, sai gân từ cây đại tướng quân chỉ nên sử dụng ngoài da, không được phép uống.
+ Không nên lạm dụng cây đại tướng quân trong việc điều trị bệnh vì có thể dẫn đến ngộ độc.
Xem thêm thông tin về chúng tôi:
+ Báo Dân Trí: Hoàn Cầu - Địa chỉ "vàng" chăm sóc sức khỏe người bệnh
+ Báo VTV: Hoàn Cầu - Địa chỉ khám bệnh phụ khoa uy tín tại quận 5, TPHCM
+ Báo Sức khỏe & Đời sống: Thực hư về chất lượng Đa Khoa Hoàn Cầu như thế nào?
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA HOÀN CẦU
Thời gian hoạt động: 8:00 – 20:00 mỗi ngày kể cả ngày lễ
Địa chỉ phòng khám: 80-82 Châu Văn Liêm, P.11, Q.5, TP.HCM
Hotline tư vấn: (028) 3923 9999
Comments